Beschrijving van Dulle Griet of 'groten rooden duyvele' GENT / BELGIË:De Dulle Griet is een oude, smeedijzeren bombarde. Dit enorme kanon werd tijdens de 15e eeuw gemaakt, en werd in 1578 overgebracht vanuit Oudenaarde, als versterking tegen een op hande zijnde Spaanse bezetting (het bleek echter onbruikbaar). Het is niet duidelijk of de Gentenaars het gekregen, dan wel het gestolen hebben.
Oorspronkelijk stond het kanon op houten schragen. In 1783 werd het op met festoenen versierde arduinen voetstukken geplaatst.
Het kanon is 5,025 meter lang, weegt 12.250 kg en zou projectielen met een gewicht van 295 kg kunnen afschieten. Misschien is er in de loop der tijden een paar honderd kilo afgeroest, zodat het originele gewicht op 12.500 kg geschat wordt.
Recent werd het kanon rood geschilderd (dat was vroeger immers ook de kleur: het kanon stond ook bekend als 'groten rooden duyvele'), en werd de loop met een plastic plaat afgedicht. Men wou voorkomen dat het kanon verder gebruikt werd als vuilbak. Dit brak wel de traditie af van studenten die als weddenschap in het kanon kropen ...
Marc Beyaert zegt hierover het volgende (waarvoor onze dank!!): 'De Dulle Griet is de grootste smeedijzeren bombarde van Westerse makelij, die ons uit de Middeleeuwen bewaard is gebleven en die daadwerkelijk voor de oorlogvoering werd bedoeld. Ook voor die tijd was dit een vuurmond van ongewone grootte, die zo'n aanzienlijke technische en financiële investering noodzakelijk maakte, dat ze de mogelijkheden van zelfs de rijkste steden en lokale of regionale heren ver te boven ging.
Zware smeedijzeren bombardes werden in het Westen voornamelijk in de periode tussen 1370 en 1450 gebouwd volgens de methode van de kuipers. Zo bestaat de loop van de Dulle Griet uit 32 lange ijzeren staven of duigen, die met 42 gesmede hoepels worden samengehouden. Ook rond de dikke basismantel van de kruitkamer werden 19 hoepels gesmeed.
Alhoewel we over de Dulle Griet bombarde geen rechtstreekse bronnen hebben, werd deze vuurmond waarschijnlijk rond 1431 vervaardigd door Jean Cambier, de grote wapenleverancier van de Bourgondische hertog Filips de Goede. Diezelfde Cambier bouwde later ook de (veel) kleinere tweelingzussen van de Dulle Griet, m.n. de Mons Meg (vandaag in het kasteel van Edinburgh in Schotland) en het Baselkanon (vandaag in het museum van die stad).
Ook kan ik U meedelen dat het onderzoek op de vele monsters, die ik op de Dulle Griet bombarde liet nemen tijdens de restauratie, nog steeds verder doorgaat in de laboratoria van de Koninklijke Militaire School in Brussel, waar ik wetenschappelijk vorser ben. '
Johan De Bock: 'De plaats waar het kanon staat wordt nu 'Groot kanonplein' genoemd. Dit was oorspronkelijk een aanlegplaats waar de goederen voor de Vrijdagmarkt gelost werden. De meeste huizen in de buurt waren dan ook in origine pakhuizen. Men noemde dit 'Ruggestuulsaard', naar een aanzienlijke patriciersfamilie die er een huis bezat. Maar de Gentenaars kenden het nog beter als 'Wannekensaard' - naar de brouwerij 't Wannekin die er vlakbij stond. Eind 19e eeuw was hier de markt voor plantgoed en zaden.'
Voor meer info, zie bv hier.
harvent roos: 'mooi leuk'
Français
English
  
|
